Zmarł szalenie twórczy i dynamiczny nestor polskich statystyków kol. Henryk Gąszczak, autor m.in. cenionej witryny internetowej, bilansującej bardzo głęboko osiągnięcia polskich lekkoatletów.
Zmarł szalenie twórczy i dynamiczny nestor polskich statystyków kol. Henryk Gąszczak, autor m.in. cenionej witryny internetowej, bilansującej bardzo głęboko osiągnięcia polskich lekkoatletów.
Urodzony 28.01.1926 w Chorzowie, próbował jeszcze przed II wojną uprawiać skok o tyczce pod kierunkiem mistrza Polski Wilhelma Schneidera, trochę czasu poświęcił też próbom biegania średnich dystansów.
Po studiach ekonomicznych (a więc dających podstawy do prowadzenia fachowych badań statystycznych) odbytych po wojnie w Poznaniu, uzyskał dyplom magistra ekonomii, co sprawiło, że do rozwijającej się statystyki sportowej, a przede wszystkim lekkoatletycznej był świetnie przygotowany merytorycznie i warsztatowo. Jego praca dyplomowa dotyczyła wręcz statystyki. Do tego warto dodać, że w zawodzie pracował wiele lat jako główny księgowy i zajmował się statystyką przemysłową, zwłaszcza energetyki.
Nikogo nie dziwi teraz, że główne obszary działalności Pana Henryka w zakresie statystyki lekkoatletycznej obejmowały tworzenie bazy danych i próby analizy bazy tych danych. Wg ankiety członka Z.P.S.L. „Olimpia”, wypełnionej przez kol. Gąszczaka 10.03.1976 r. interesowała go następująca problematyka:
- 50 wyników w historii światowej LA w cyklach rocznych, w tym analiza poziomu wg punktacji tabeli wielobojowej oraz ranking zawodników w historii LA,
- 200 zawodników w historii LA Polski w cyklach rocznych z analizą wieku osiągania szczytowej formy oraz ocena poziomu kolejnych sezonów w kraju
- zestawienie wszystkich wyników powyżej I klasy sportowej (obecnej) w historii LA Polski, z czego analiza optymalizacji wieku uprawiania wyczynu oraz ocena poziomu w przekroju lat względnie roczników zawodników,
- wykresy trendu w historii LA świata i Polski w układzie rekordów i przeciętnych 10-ciu (poszukiwanie „granicy ludzkich możliwości”),
- analiza geograficzna polskiej LA na podstawie corocznych tabel 100 zawodników w układzie województw i klubów.
Z pewnością czytelnicy Jego strony
http://www.statystyka.histor.pzla.pl/.
ze zdumieniem zauważą, ile z tych ówczesnych zamierzeń, Pan Henryk „przekuł w czyn” w swoich opracowaniach, które od 2002 roku prezentował w Internecie.
Kol. Henryk Gąszczak nie tylko był statystykiem sportowym, ale także jednocześnie i aktywnym działaczem, w swojej ukochanej lekkiej atletyce. Przy czym szczęśliwie los sprawiał, że zawsze uczestniczył aktywnie w realizacji jakiegoś nowego ważnego dla lekkiej atletyki w Polsce przedsięwzięcia. Widać to doskonale z jego życiorysu działacza sportowego:
1957-1964 OZLA Koszalin (kolejne funkcje: członek założyciel, sekretarz, wiceprezes organizacyjny), tu jednocześnie kierownik sekcji LA klubu KKS Iskra Białogard, członek Komisji Społecznej LA przy WKKF w Koszalinie
1970-1972 – TKKF przy Elektrowni Dolna Odra k/Gryfina (założyciel, prezes)
Od 1973 – KS Energetyk Gryfino (założyciel, prezes, kierownik sekcji LA)
Od 1974 OZLA Szczecin (członek Zarządu)
Jednocześnie od 1957 r. Pan Henryk był statystykiem sportowym. Był najpierw społecznym statystykiem okręgowym kolejno w Koszalinie, a następnie w Szczecinie. W rozmowie z Adamem Kleinem wspominał ten okres i następne lata: „zapiski papierowe to prowadziłem na zasadzie takich zeszycikowych opracowań, broszurek dla poszczególnych konkurencji. Dane zbierałem z opracowań prasowych. Na początku przepisywałem ręcznie czy na maszynopisie, ale to była taka żmudna, prawie że ręczna robota”. Dużym przełomem w działalności statystyka lekkoatletyki było dla kol. Gąszczaka nawiązanie w 1975 roku kontaktu ze znanymi działaczami sportowymi-statystykami lekkoatletycznymi Jerzym Szymonkiem i Edwardem Szatkowskim.
Właśnie wtedy dochodziło w kraju do intensywnego organizowania się ruchu amatorskiego statystyków lekkoatletycznych. Zorganizowany był wówczas, kierowany przez Edwarda Szatkowskiego Zespół Statystyków Lekkiej Atletyki „Olimpia” (przekształcony 7 sierpnia 1976 r. na Zjeździe w Poznaniu w Stowarzyszenie Polskich Statystyków Lekkoatletycznych z siedzibą w Rawiczu), z którego ku końcowi roku powstała Komisja Statystyczna PZLA. Wśród uczestników tego przedsięwzięcia nie mogło zabraknąć Pana Henryka, jego podpis widnieje na historycznym już dokumencie z 7.08.1976 r., a także podstawowe informacje zawarł w cytowanej powyżej ankiecie członka zespołu.
Gdy po rocznych korowodach od powołania Komisji Statystycznej w grudniu 1976, wreszcie ukonstytuowała się ona podczas zjazdu w Polanicy w 1977 r., Pan Henryk wszedł w jej skład, jako członek-założyciel, ceniony już wtedy senior i wraz z Jerzym Szymonkiem i Marianem Rynkowskim odpowiadał za statystykę krajową. Szczególnie był użyteczny przy opracowaniu oceny statystycznej poziomu LA w całym kraju, która zyskała sobie duże uznanie PZLA. Żadnego z tej trójki już nie ma wśród żywych.
Opierając się na tabelach 100 najlepszych zawodników w Polsce we wszystkich konkurencjach kobiet i mężczyzn publikowanych przez red. Józefa Pliszkiewicza w Rocznikach PZLA, opracował najpierw „w ołówku”, potem „na maszynie” bezcenny i ogromny materiał statystyczny, którego aż do ery komputerowej nigdy nie udało się w całości opublikować. W dobie komputeryzacji Starszy Pan, miał przecież już 75 lat, zdołał opanować, stymulowany przez licznych komputerowców w rodzinie, trudną sztukę posługiwania się twórczego tym cudem techniki i zaskoczył wszystkich własną stroną internetową, stale uaktualnianą, „żyjącą” (liczne dyskusje, uwagi, poprawki do tabel z wielu, wielu stron kraju). Od 2002 ruszyła intensywna współpraca z PZLA, jak wspominał Pan Henryk w rozmowie z A. Kleinem: „Z PZLA przysyłali mi komunikaty albo na stronie internetowej, albo pocztą. A potem ja zaproponowałem układ, który odpowiadał Polskiemu Związkowi. Materiały źródłowe zbierałem ze wszystkich możliwych źródeł no i tak prowadziłem i prowadzę tą statystykę do dzisiaj”. Dodajmy, że jako członek Komisji Statystycznej PZLA miał kol. Gąszczak również i dostęp do wszystkich materiałów wydawanych i przygotowywanych przez Komisję.
W ostatnich latach prawie cały czas spędzał w domu. Po operacji mógł poruszać się jedynie na wózku. Szkoda Mu było czasu na oglądanie telewizji. Codzinnie kilkanaście godzin poświęcał na uaktualnianie i dopracowywanie swych tabel wszech czasów. Nigdy nie miał wątpliwości, że całość swego dorobku musi udostępnić amatorom statystyki. Niczego nie chciał zostawiać tylko dla siebie. Był szczęśliwy, że zdążył skorzystac z dobrodziejstw Internetu. Po raz pierwszy usiadł przy komputerze mając 72 lata. Poprzednio co roku przepisywał na maszynie czterdzieści kilka książeczek, każda poświęcona jednej konkurencji była "gotową pracą magisterską", jak stwierdził zachwycony pracownik naukowy jednej z Akademii Wychowania Fizycznego.
Żegnamy jednego z założycieli naszej Komisji, uczestnika dwudniowych dyskusji podczas konstytuowania się Komisji na zjeździe w Polanicy. W pamięci wszystkich kolegów z Komisji Statystycznej PZLA kol. Gąszczak, Pan Henryk pozostanie jako twórczy, świetnie wyekwipowany merytorycznie i metodycznie statystyk „Królowej Sportu”. Z racji swojego przygotowania sportowego i zawodowego „właściwy człowiek na właściwym miejscu”, motor napędowy wielu inicjatyw, z których najważniejsza to ta strona www., którą miejmy nadzieje ktoś kompetentny poprowadzi dalej. Ubolewał Pan Henryk, że niestety, nie pojawił się w jego rodzinie następca w tej dziedzinie. Pozostają po kol. Gąszczaku w Internecie także barwne zdjęcia, na których widać zawsze serdecznego i skorego do pomocy młodszym statystykom i działaczom sportowym Starszego Pana.
Link do strony Pana Henryka Gąszczaka
POLSKA LEKKOATLETYKA W STATYSTYKACH
Wywiad z Panem Henrykiem Gąszczakiem (15.07.2008)
BIEGANIE .PL
