Bariera 80 metrów w męskim rzucie młotem od wielu lat elektryzuje lekkoatletycznych kibiców stanowiąc w tej konkurencji wyznacznik "najwyższej światowej półki". Tego określenia w jednym z wywiadów użył w ubiegłym roku Paweł Fajdek opisując swój pierwszy w karierze seniorski rekord Polski zakończony serią sześciu wyników powyżej magicznej granicy 80 metrów.
Bariera 80 metrów w męskim rzucie młotem od wielu lat elektryzuje lekkoatletycznych kibiców stanowiąc w tej konkurencji wyznacznik "najwyższej światowej półki". Tego określenia w jednym z wywiadów użył w ubiegłym roku Paweł Fajdek opisując swój pierwszy w karierze seniorski rekord Polski zakończony serią sześciu wyników powyżej magicznej granicy 80 metrów.
W bieżącym roku dotychczas tylko nasz mistrz świata z Moskwy przekraczał tą barierę i uczynił to już dziewięciokrotnie. Szczeciński konkurs, podczas którego dwukrotnie poprawił własny rekord Polski był jego dwudziestym w karierze zakończonym wynikiem "z ósemką z przodu". W dotychczasowej historii 102 miotaczy przekraczało blisko 1200 razy wspomniane 80 metrów.
Paweł Fajdek poprawił w Szczecinie rekord Polski rzucając 83.93 (foto: Marek Biczyk)
Pierwszym, który tej sztuki dokonał był reprezentant Związku Radzieckiego Borys Zajczuk, który 9 lipca 1978 roku w Moskwie ustanowił rekord świata wynikiem 80.14. Po kolejnych pięciu latach do elitarnego klubu (jako jedenasty z kolei) dołączył Zdzisław Kwaśny, który 21 sierpnia 1983 roku podczas Pucharu Europy w Londynie wywindował rekord Polski do poziomu 80.18. Poniżej kolejność, w jakiej kilku pierwszych i kilku ostatnich zawodników przekraczało 80 metrów (plus wszyscy Polacy):
1 |
80.14 |
Boris |
Zajczuk |
RUS |
28.08.47 |
1 |
Moskwa |
09.07.1978 |
2 |
80.32 |
Karl-Hans |
Riehm |
FRG |
31.05.51 |
1 |
Heidenheim |
06.08.1978 |
3 |
80.02 |
Igor |
Nikulin |
RUS |
14.08.60 |
1 |
Leselidze |
24.04.1980 |
4 |
80.64 |
Jurij |
Siedych |
RUS |
11.06.55 |
1 |
Leselidze |
16.05.1980 |
5 |
80.46 |
Jüri |
Tamm |
EST |
05.02.57 |
2 |
Leselidze |
16.05.1980 |
6 |
81.66 |
Siergiej |
Litwinow |
RUS |
23.01.58 |
1 |
Soczi |
24.05.1980 |
11 |
80.18 |
Zdzisław |
Kwaśny |
POL |
06.11.60 |
2 |
London |
21.08.1983 |
68 |
80.15 |
Szymon |
Ziółkowski |
POL |
01.07.76 |
1 |
Chemnitz |
22.07.2000 |
69 |
80.25 |
Maciej |
Pałyszko |
POL |
02.01.78 |
2 |
Gold Coast |
17.09.2000 |
80 |
81.35 |
Wojciech |
Kondratowicz |
POL |
18.04.80 |
1 |
Bydgoszcz |
13.07.2003 |
96 |
80.09 |
Kibwe |
Johnson |
USA |
17.08.81 |
1 |
Uberlândia |
18.05.2011 |
97 |
80.30 |
Dilszod |
Nazarow |
TJK |
06.05.82 |
1 |
Zagrzeb |
13.09.2011 |
98 |
80.36 |
Paweł |
Fajdek |
POL |
04.06.89 |
2 |
Ostrawa |
24.05.2012 |
99 |
80.98 |
Siergiej |
Litwinow jr |
RUS |
27.01.86 |
1 |
Moskwa |
13.06.2012 |
100 |
80.71 |
Kiriłł |
Ikonnikow |
RUS |
05.03.84 |
1 |
Czeboksary |
05.07.2012 |
101 |
80.28 |
Lukás |
Melich |
CZE |
16.09.80 |
2 |
Szczecin |
15.06.2013 |
102 |
81.29 |
Mostafa Hicham |
Al-Gamal |
EGY |
01.10.88 |
1 |
Al Qahirah |
21.03.2014 |
Liderem wielu statystyk związanych z barierą 80 metrów w rzucie młotem jest Białorusin Igor Astapkowicz. Do niego należy rekord w ilości konkursów (84 razy), ilość sezonów powyżej "80" - aż dwadzieścia (lata 1985-2004), jest także najstarszym w historii zawodnikiem, który przekroczył wspomnianą barierę.
Astapkowicz zdobywając w 2004 roku brązowy medal mistrzostw Białorusi wynikiem 82.23 miał 41 lat i 188 dni. Najmłodszym, który osiągnął ponad 80 metrów był Rosjanin Igor Nikulin - 80.02 w wieku 19 lat i 253 dni.
Najwięcej konkursów w karierze powyżej bariery "80 metrów":
84 – Igor Astapkowicz (Białoruś)
77 – Jurij Siedych (Rosja)
71 – Krisztián Pars (Węgry)
56 – Siergiej Litwinow (Rosja)
54 – Igor Nikulin (Rosja)
53 – Koji Murofushi (Japonia)
52 – Tibor Gécsek (Węgry)
---------------------------------------
29 – Szymon Ziółkowski
20 – Paweł Fajdek
2 –Zdzisław Kwaśny, Maciej Pałyszko
1 – Wojciech Kondratowicz
Rosjanie zdecydowanie przodują wśród nacji z największą liczbą wyników powyżej "80-tki". Dwudziestu reprezentantów tego kraju dokonało tej sztuki 274 razy, dalej w tej klasyfikacji Węgrzy - 212 i Białorusini - 180.
Ciekawie wygląda zestawienie sezonów, w których padało najwięcej wyników powyżej 80 metrów. Można zauważyć dwa "złote" lata tej konkurencji - rok 1988 (86 wyników) oraz 2002 (81 wyników). Poniższy wykres przedstawia ilość "80-tek" w latach 1978-2015 i dwie niemal "bliźniacze wieże" z przełamaniem w 1995 roku.
Największa liczba zawodników w jednym konkursie przekroczyła granicę 80 metrów podczas mistrzostw świata w Osace w 2007 roku, gdzie w finale siedmiu dokonało tej sztuki. Poniżej wyniki:
1. Iwan Cichan (BLR) 83.63
2. Primož Kozmus (SLO) 82.29
3. Libor Charfreitag (SVK) 81.60
4. Wadim Dewiatowski (BLR) 81.57
5. Krisztián Pars (HUN) 80.93
6. Koji Murofushi (JPN) 80.46
7. Szymon Ziółkowski (POL) 80.09
8. Markus Esser (GER) 79.66
Siódmy w tym konkursie Szymon Ziółkowski przewodzi z kolei zestawieniu największej ilości konkursów w jednym sezonie z wynikami powyżej 80 metrów. Były rekordzista Polski w najlepszym dla niego 2001 roku aż 16 razy przekraczał wspomnianą barierę.
Najwięcej konkursów w jednym sezonie powyżej 80 metrów:
16 – Szymon Ziółkowski - ‘01
14 – Adrián Annus (Węgry) - ‘02
13 – Jüri Tamm (ZSSR/Estonia) - ‘88
12 – Jüri Tamm (ZSSR/Estonia) - ‘85, Heinz Weis (Niemcy) - ‘89, Tibor Gécsek (Węgry) - 98, Balázs Kiss (Węgry) -‘98
11 – Jurij Siedych (ZSSR/Rosja) - ‘86, Andrej Abduwalijew (Uzbekistan) - ‘94, Heinz Weis (Niemcy) - ‘98, Krisztián Pars (Węgry)- ‘08
Do opracowania nie brano wyników uzyskanych w nieregulaminowych warunkach oraz anulowanych przez IAAF z powodu różnych dyskwalifikacji (najczęściej za doping).
Szersza analiza w załączonym suplemencie.
Tomasz Wieczorek (Komisja Statystyczna Polskiego Związku Lekkiej Atletyki)